Author: allpro

Π​​έντε ισχυροί σεισμοί την τελευταία τετραετία (Αμφίκλεια 2013, Κεφαλονιά 2014, Λευκάδα 2015, Λέσβος 2017 και Κως 2017) απέδειξαν, και μάλιστα σε κάθε συμβάν, ότι η αντοχή πολλών λιθόκτιστων κατασκευών στη χώρα μας δεν είναι επαρκής. Οι λιθόκτιστες – πλινθόκτιστες κατασκευές από πέτρες, τούβλα και –κατά κανόνα– πτωχό κονίαμα αποτελούν περίπου το 50% των κτιρίων στη χώρα μας. Επιπλέον, σε αυτή την κατηγορία ανήκει σχεδόν το σύνολο των μνημείων και των «διατηρητέων» κατασκευών, τα οποία πρέπει αναμφισβήτητα να «διατηρούμε» και να προστατεύουμε με ιδιαίτερη επιμέλεια. Και δυστυχώς ο σεισμός είναι αυτός που στις περισσότερες περιπτώσεις τα καταστρέφει, εάν δεν έχουν ληφθεί τα κατάλληλα μέτρα για την αντισεισμική προστασία τους.

Οι σεισμικές βλάβες των λιθόκτιστων κατασκευών δεν προκάλεσαν μόνο θανάτους, ευτυχώς λίγους, και σημαντικό αριθμό τραυματισμών, ακόμη και πολύ σοβαρών, αλλά και ιδιαίτερα εκτεταμένες βλάβες σε μεμονωμένα κτίρια και σε ολόκληρους οικισμούς (όπως στον παραδοσιακό οικισμό της Βρίσας Λέσβου), με ιδιαίτερα σημαντικές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις στις τοπικές κοινωνίες και στη χώρα γενικότερα. Πιστεύω ότι, εάν είχαν γίνει ορισμένες περιορισμένες και μη δαπανηρές επεμβάσεις, οι συνέπειες θα ήταν σημαντικά μικρότερες.

Θα αναφερθώ ενδεικτικά και επιγραμματικά στις βλάβες σε χώρους συνάθροισης κοινού, οι οποίοι, σε πολλές περιπτώσεις, αποτελούν και μνημεία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς (όπως εκκλησίες, χώροι εστίασης, διαμονής και πολιτιστικών χρήσεων). Στους σεισμούς της τελευταίας τετραετίας, σε έναν ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό κτισμάτων που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία, παρουσιάστηκαν βαριές βλάβες, ακόμη και μερικές ή ολικές καταρρεύσεις. Το δυστυχές είναι ότι πολλά από αυτά τα κτίσματα παραμένουν κλειστά και με αβέβαιο χρονικό ορίζοντα για το πότε θα γίνει η επισκευή τους, η οποία με την πάροδο του χρόνου καθίσταται και πιο δαπανηρή.

Το μέγεθος του σεισμού, όπως και άλλα χαρακτηριστικά στοιχεία του ρήγματος που τον προκάλεσε, διαδραματίζουν σημαντικότατο ρόλο στις βλάβες που αναπτύσσονται στα κτίρια, όμως τον πλέον σημαντικό και καθοριστικό ρόλο έχει η αντοχή του κτιρίου. Ο σεισμός δεν σκοτώνει, οι κατασκευές σκοτώνουν. Η μόνη λύση για την προστασία των κατασκευών είναι η επισκευή, η ενίσχυση, η διαρκής συντήρησή τους, αλλά και η αποφυγή αυθαιρεσιών, όπως η καθαίρεση τοίχων ή η αντικατάστασή τους με άλλους υποδεέστερης αντοχής, όπως παρατηρήθηκε σε μεγάλο αριθμό κατασκευών που αστόχησαν. Με τις ραγδαίες εξελίξεις στην αντισεισμική τεχνολογία: (i) η διάγνωση της κατάστασης μιας κατασκευής επιτυγχάνεται πλέον ταχύτατα και χωρίς όχληση με ενόργανους ελέγχους, (ii) ο υπολογισμός των αντισεισμικών επεμβάσεων γίνεται με υψηλή αξιοπιστία και (iii) η επανάσταση στον χώρο των επισκευαστικών υλικών προσφέρει αποτελεσματικές, εύκολες και οικονομικές επεμβάσεις. Δεν αποτελεί άλλοθι οποιαδήποτε επιχειρηματολογία με την οποία αποφεύγεται ο στατικός-αντισεισμικός έλεγχος των κατασκευών. Δεν νοείται να λειτουργεί εστιατόριο, ζαχαροπλαστείο, κέντρο διασκέδασης, κινηματογράφος, ακόμη και τουριστικό-ξενοδοχειακό κατάλυμα όταν το κτίριο που το στεγάζει δεν έχει ελεγχθεί για τη στατική και αντισεισμική του επάρκεια.

Πόσοι σεισμοί με θύματα και βλάβες σε κτίρια θα χρειαστούν ακόμη για να γίνει συνείδηση στον πολίτη και να επιβληθεί αυστηρά από την πολιτεία η διενέργεια στατικών-αντισεισμικών ελέγχων και επεμβάσεων; Θεωρώ ότι οποιαδήποτε επιβολή μέτρων θα πρέπει να συνδυαστεί με οικονομικά κίνητρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Ιταλία, η οποία το 2017: (α) εξασφάλισε 1,2 δισ. από την Ε.Ε. για την επισκευή κτιρίων και την ενίσχυση της οικονομίας των περιοχών που επλήγησαν από τους πρόσφατους σεισμούς και (β) εφάρμοσε το πενταετές πρόγραμμα «Ασφαλής Κατασκευή» παρέχοντας φοροαπαλλαγή άνω του 50% σε φυσικά και νομικά πρόσωπα, με την προϋπόθεση ότι τα χρήματα αυτά θα χρησιμοποιηθούν για την επισκευή και την αναβάθμιση των κατασκευών σε σεισμό.

Κωνσταντίνος Σπυράκος
καθηγητής Αντισεισμικών Κατασκευών, διευθυντής Εργαστηρίου Αντισεισμικής Τεχνολογίας ΕΜΠ

kathimerini.gr

Την ερχόμενη Τετάρτη, 6 Σεπτεμβρίου, λήγει η προθεσμία για τις τράπεζες προκειμένου να δηλώσουν συμμετοχή στο νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον» η προκήρυξη του οποίου, όπως επισημαίνει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΕΤΕΑΝ Κωνσταντίνος Γαλιάτσος αναμένεται τον Οκτώβριο.

Το πρόγραμμα, πολυαναμενόμενο από χιλιάδες ιδιοκτήτες και επαγγελματίες του χώρου της οικοδομής, παρέχει επιδοτήσεις έως και 70% (ανάλογα με το εισόδημα και την οικογενειακή κατάσταση) και άτοκα δάνεια για επενδύσεις βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων που περιλαμβάνουν αντικατάσταση κουφωμάτων, μονώσεις, αντικατάσταση της κεντρικής θέρμανσης, κα.

Μία από τις βασικές προϋποθέσεις για την προκήρυξη του προγράμματος, ήταν η έκδοση του νέου Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ) η οποία εκδόθηκε με υπουργική απόφαση τον Ιούλιο. Πλέον ανοίγει ο δρόμος για επενδύσεις εξοικονόμησης ενέργειας οι οποίες αναμένεται να ξεπεράσουν συνολικά τα 500 εκατ. ευρώ (εθνικοί, κοινοτικοί πόροι και ιδιωτική συμμετοχή).

Σύμφωνα με την προκήρυξη του ΕΤΕΑΝ κάθε τράπεζα που θα συμμετάσχει, θα πρέπει να τοποθετήσει τουλάχιστον 20 εκατ. ευρώ και κατ’ ανώτατο όριο 99 εκατ. ευρώ στο πρόγραμμα.

Τα βασικά χαρακτηριστικά του προγράμματος και οι προϋποθέσεις συμμετοχής έχουν ως εξής:

1.Δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχουν μόνο φυσικά πρόσωπα που έχουν δικαίωμα κυριότητας (πλήρους ή ψιλής) ή επικαρπίας σε επιλέξιμη κατοικία και πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια των κατηγοριών που προβλέπονται.

2.Το υπόλοιπο ποσό που απομένει, πέραν της επιδότησης, μπορεί να καλυφθεί είτε με ίδια κεφάλαια του ωφελούμενου είτε με τραπεζικό δάνειο, το οποίο θα είναι άτοκο και διάρκειας 4, 5 ή 6 ετών.

3. Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν Αντικατάσταση κουφωμάτων, Τοποθέτηση θερμομόνωσης στο κέλυφος του κτηρίου συμπεριλαμβανομένου του δώματος / στέγης και της πιλοτής, Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης και συστήματος παροχής ζεστού νερού χρήσης με συμβατικά καύσιμα και Αναβάθμιση συστημάτων με εγκατάσταση συστήματος ΑΠΕ ή/και ΣΗΘΥΑ.

4. Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 250 Euro ανά τετραγωνικό μέτρο ωφέλιμης επιφάνειας της κατοικίας όπως προκύπτει από το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης, με μέγιστο τις 25.000 Euro συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.

Ο ωφελούμενος μπορεί να ζητήσει προκαταβολή σε ποσοστό 70% του αρχικού επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων. Σε περίπτωση που δεν έχει επιλεγεί καθόλου δάνειο, τότε ο Ωφελούμενος δεν λαμβάνει προκαταβολή, διενεργεί τις παρεμβάσεις και μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης και την προσκόμιση των παραστατικών δαπανών επί πιστώσει, υπολογίζεται ανάλογα με το εισόδημά του το ποσό της επιχορήγησης καθώς και το ποσό των ιδίων κεφαλαίων. Μετά την πληρωμή του ποσού των ιδίων κεφαλαίων, εκταμιεύεται η επιχορήγηση με απευθείας πληρωμή των αναδόχων/ προμηθευτών σε τραπεζικό λογαριασμό τους από τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό.

newmoney.gr

Νέες αντικειμενικές αξίες, αναπροσαρμοσμένες στις τιμές της αγοράς, αναμένεται να έρθουν μέχρι τέλος του τρέχοντος έτους, φέρνοντας ανατροπές στους φόρους μεταβίβασης, δωρεών και κληρονομιών, αλλά φυσικά και στον ΕΝΦΙΑ του 2018, αφού η νέα βάση υπολογισμού θα οδηγήσει σε νέους συντελεστές και τυχόν αφορολόγητα που θα παραμείνουν.

Θα πρέπει βέβαια να αναφερθεί ότι και το νέο «μοντέλο» του ΕΝΦΙΑ 2018 θα κοστίσει στους ιδιοκτήτες ακινήτων 2,65 δισ. ευρώ, όσο ακριβώς και ο φετινός ΕΝΦΙΑ ο οποίος όπως προκύπτει και από τα εκκαθαριστικά που αναρτήθηκαν στο TAXIS δεν έχει καμία απολύτως μεταβολή σε σχέση με πέρυσι.

Το γεγονός φυσικά ότι και ο ΕΝΦΙΑ 2018 δεν μπορεί να αποκλίνει από τον εισπρακτικό μνημονιακό στόχο των 2,65 δισ. ευρώ σημαίνει ότι η εξίσωση θα φέρει νέους συντελεστές ακόμη και κατάργηση φοροαπαλλαγών.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι το τεχνικό μνημόνιο που υπέγραψε με τους δανειστές η κυβέρνηση προβλέπει, μεταξύ των άλλων, είτε αύξηση των συντελεστών υπολογισμού του φόρου είτε διεύρυνση της φορολογικής βάσης ή συνδυασμό και των δυο, ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι εισπράξεις του Δημοσίου θα παραμείνουν αμετάβλητες.

Σε κάθε περίπτωση σημαντικό ρόλο στις όποιες αποφάσεις ληφθούν από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών θα διαδραματίσει το πού θα διαμορφωθεί το ύψος των νέων τιμών υπολογισμού της αξίας των ακινήτων, στο πλαίσιο της εξίσωσης των αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές τιμές.

Αυτό άλλωστε είναι και το έργο της 17μελούς ομάδας εργασίας με υπηρεσιακά στελέχη, αφού έχουν ως αντικείμενο την αναθεώρηση του συστήματος των αντικειμενικών αξιών προκειμένου οι τιμές της εφορίας να προσεγγίσουν αυτές της αγοράς.
Στο πλαίσιο αυτό οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών εργάζονται πυρετωδώς, ώστε να μην υπάρξουν νέες αποκλίσεις από το χρονοδιάγραμμα, το οποίο, όπως το έχει ήδη παρουσιάσει η «Ν» θα πρέπει:

* στο τέλος Σεπτεμβρίου 2017 να έχει συγκροτηθεί ειδική-τεχνική ομάδα για την αναπροσαρμογή των φορολογητέων αξιών της ακίνητης περιουσίας, αλλά και να έχει αναπτυχθεί μια μόνιμη πλατφόρμα πληροφόρησης για την αναπροσαρμογή των φορολογητέων αξιών των ακινήτων περιουσιακών στοιχείων, στο τέλος Νοεμβρίου 2017 να έχει εξασφαλιστεί ο πλήρης προσδιορισμός της ακίνητης ιδιοκτησίας μέσω του υφιστάμενου Κτηματολογίου και μέσω διασταυρωτικού ελέγχου όλων των ιδιοκτησιακών συμφερόντων με όλες τις μεμονωμένες ιδιοκτησίες,

* στο τέλος Δεκεμβρίου 2017 να έχει θεσπιστεί η νομοθεσία για την ευθυγράμμιση των φορολογητέων αξιών των ακινήτων με τις τιμές αγοράς.

ΕΝΦΙΑ 2017: «Τυχεροί» εννέα στους δέκα

Όσον αφορά τον φετινό πάντως ΕΝΦΙΑ, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της εκκαθάρισης, εκατομμύρια είναι οι φορολογούμενοι που πληρώνουν το μισό ή και καθόλου ΕΝΦΙΑ, ενώ συνολικά μόνο ένας στους δέκα (10%) με μεγάλη ακίνητη περιουσία έχει μεγαλύτερη επιβάρυνση.

Η υφυπουργός Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου, μιλώντας χθες στον ρ/σ Κόκκινο, υπογράμμισε ότι φέτος υπάρχουν πολύ σημαντικές βελτιώσεις στο σύστημα σε σχέση με πέρυσι και τόνισε ότι:

* από τα 7,3 εκατ. υπόχρεους ΕΝΦΙΑ, το 1,24 εκατ. πληρώνει το 50% γιατί ανήκει σε αυτή την κατηγορία,

* 66.000 τρίτεκνοι, πολύτεκνοι ή/και με αναπηρία άνω του 80%, πάλι με εισοδηματικά κριτήρια (12.000 οικογενειακό εισόδημα, ως 150 τ.μ. κατοικία) δεν πληρώνουν καθόλου ΕΝΦΙΑ,

* σε σχέση με το 2015, ένα 38,5% ή γύρω στα 2,5 εκατ. φορολογούμενοι πλήρωσαν λιγότερο ΕΝΦΙΑ πέρυσι και φέτος,

* το 26% ή 1,7 εκατ. φυσικά πρόσωπα πληρώνουν τον ίδιο ΕΝΦΙΑ με το 2015,

* συνολικά, για το 90% των φυσικών προσώπων υπήρξε απαλλαγή, μείωση ή σταθερή υποχρέωση ως προς τον ΕΝΦΙΑ σε σχέση με το 2015.

Τέλη Μαρτίου

Υπό την προϋπόθεση ότι όλα θα τηρηθούν κατά γράμμα θα πρέπει έως το τέλος Μαρτίου να έχουν εκδοθεί τα εκκαθαριστικά σημειώματα του ΕΝΦΙΑ του έτους 2018 με βάση τις νέες φορολογητέες τιμές.

Στην περίπτωση φυσικά που οι νέες τιμές ακινήτων οδηγήσουν σε μικρή πτώση των εσόδων του ΕΝΦΙΑ, σε σχέση με τα προϋπολογισθέντα 2,65 δισ. ευρώ, θα διευρυνθεί η φορολογητέα βάση του φόρου και οι συντελεστές υπολογισμού του θα προσαρμοστούν για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος των εσόδων και να διατηρηθεί ο φορολογικά ουδέτερος χαρακτήρα της μεταρρύθμισης.

Αναγκαία προϋπόθεση φυσικά για να ισχύσει το νέο σύστημα είναι η δημιουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την εκτίμηση της αξίας των ακινήτων, η οποία μάλιστα θα πρέπει να βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου του 2017.

Του Γιώργου Κούρου
gkouros@naftemporiki.gr

naftemporiki.gr

Η υπογραφή της Κοινής Υπουργικής Απόφασης για το «Εξοικονομώ κατ Οίκον ΙΙ» και η αναμενόμενη έναρξη του προγράμματος στις αρχές Σεπτεμβρίου (σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης) δεν δείχνει να δημιουργεί αισιοδοξία για άμεση ανάκαμψη στον κλάδο της κασκευής και των άμεσα ή έμμεσα εμπλεκόμενων τομέων καθώς παράγοντες της αγοράς δεν αναμένουν να ξεκινήσει η ουσιαστική υλοποίηση του προγράμματος πριν από τον Μάρτιο του 2018. Όπως αναφέρουν μιλώντας στο insider.gr, «στην καλύτερη περίπτωση η αγορά θα αρχίσει να κινείται το Μάρτιο του 2018 καθώς δεν υπάρχουν μόνο εκκρεμότητες λειτουργικού χαρακτήρα αλλά και πρακτικά ζητήματα, τα οποία πρέπει να επιλυθούν. Το ένα θέμα είναι η ολοκλήρωση του πληροφοριακού συστήματος καθώς πρόσφατα έγινε η προκήρυξη για την ανάθεση. Θα προλάβει αυτό να γίνει και μάλιστα σωστά σε τόσο λίγο χρονικό διάστημα; Μετά από αυτό θα πρέπει να συνταχθεί ο οδηγός του προγράμματος, ενώ αναμένονται και οι προτάσεις των τραπεζών που θα συμβληθούν με το ΕΤΕΑΝ και θα χορηγήσουν τα δάνεια. Όλα αυτά θα πρέπει κατά κάποιο τρόπο να «κουμπώνουν» με το σύστημα και δεν μπορούν να γίνουν πρόχειρα.

Εφόσον λυθούν όλα τα παραπάνω, η διαδικασία απαιτεί περίπου ένα δίμηνο καθώς περιλαμβάνει την επιλογή ενεργειακού επιθεωρητή, την αυτοψία, την έκδοση πιστοποιητικού για τα υφιστάμενα κτίρια, τον προϋπολογισμό, τις προτάσεις του επιθεωρητή για τις παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν, την υποβολή της αίτησης κλπ. Επομένως το χρήμα θα αργήσει να «πέσει» στην αγορά».

Αλλαγές στη διαδικασία υποβολής της αίτησης

Σε μια προσπάθεια να γίνει η διαδικασία πιο φιλική προς τους ενδιαφερόμενους η υποβολή των αιτήσεων στο νέο πρόγραμμα θα γίνεται ηλεκτρονικά μέσω ειδικής πλατφόρμας. Θεωρητικά λοιπόν οι καταναλωτές θα μπορούν να υποβάλλουν την αίτηση είτε μόνοι τους είτε με τη βοήθεια του ενεργειακού επιθεωρητή και δεν θα είναι απαραίτητο να καταφύγουν στις εταιρείες, οι οποίες προσφέρουν ως υπηρεσία την προετοιμασία και την κατάθεση του φακέλου.

Οι παρεμβάσεις για να είναι επιλέξιμες από το πρόγραμμα, θα πρέπει να προκύπτουν βάσει των συστάσεων του Ενεργειακού Επιθεωρητή Κτιρίου κατά τη διαδικασία της ενεργειακής επιθεώρησης και να εξασφαλίζουν εξοικονόμηση ενέργειας που αντιστοιχεί σε αναβάθμιση μιας ενεργειακής κατηγορίας ή στο 30% της ενεργειακής κατανάλωσης του κτιρίου αναφοράς. Τέτοιες παρεμβάσεις μπορεί να είναι η θερμομόνωση/υγρομόνωση, η αλλαγή κουφωμάτων, η ενσωμάτωση συστημάτων αυτοματισμών, τα φωτοβολταϊκά συστήματα, η τοποθέτηση ηλιακού θερμοσίφωνα

Οι δικαιούχοι του προγράμματος και το ύψος της επιδότησης

Οι εθνικοί πόροι που θα διατεθούν για το πρόγραμμα ανέρχονται σε περίπου 61 εκατ. ευρώ και θα αφορούν σε πάνω από 6.000 ωφελούμενους. Ήδη το ενδιάμεσο αντίστοιχο πρόγραμμα που υλοποιήθηκε το καλοκαίρι του 2016, με την εξασφάλιση 75 εκατ. ευρώ κάλυψε πάνω από 8.500 ωφελούμενους, επομένως ενισχύονται συνολικά περίπου 15.000 νοικοκυριά.

Το ανώτατο ύψος των δανείων φθάνει τα 25.000 ευρώ και η διάρκεια αποπληρωμής κυμαίνεται από 4 έως 6 χρόνια.

Οι κατηγορίες των δικαιούχων είναι επτά, ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος, ενώ τα παρακάτω ποσοστά επιδότησης προσαυξάνονται κατά 5% ανά προστατευόμενο μέλος. Συγκεκριμένα το ύψος της επιχορήγησης διαμορφώνεται ως εξής:

1. Όσοι έχουν ατομικό ετήσιο εισόδημα έως 10.000 ή οικογενειακό εισόδημα έως 20.000 ευρώ δικαιούνται επιχορήγηση 60%.

2. Όσοι έχουν ατομικό εισόδημα από 10.001 – 15.000 ευρώ ή οικογενειακό από 20.001 – 25.000 ευρώ δικαιούνται επιχορήγηση 50%.

3. Όσοι έχουν ατομικό εισόδημα από 15.001 – 20.000 ευρώ ή οικογενειακό από 25.001 – 30.000 ευρώ δικαιούνται επιχορήγηση 40%.

4. Όσοι έχουν ατομικό εισόδημα από 20.001 – 25.000 ευρώ ή οικογενειακό από 30.001 – 35.000 ευρώ δικαιούνται επιχορήγηση 35%.

5. Όσοι έχουν ατομικό εισόδημα από 25.001 – 30.000 ευρώ και οικογενειακό από 35.001 – 40.000 ευρώ δικαιούνται επιχορήγηση 30%.

6. Όσοι έχουν ατομικό εισόδημα από 30.001 – 35.000 ευρώ και οικογενειακό από 40.001 – 45.000 ευρώ δικαιούνται επιχορήγηση 25%.

7. Όσοι έχουν ατομικό εισόδημα από 35.001 – 40.000 ευρώ ή οικογενειακό από 45.001 – 50.000 ευρώ δεν δικαιούνται επιδότησης, αλλά μπορούν να συνάψουν τραπεζικό άτοκο δάνειο.

Σημειώνεται ότι οι κατηγορίες των επιλέξιμων παρεμβάσεων αφορούν σε: α) αντικατάσταση κουφωμάτων (πλαίσια / υαλοπίνακες) και τοποθέτηση συστημάτων σκίασης, β) τοποθέτηση θερμομόνωσης στο κέλυφος του κτιρίου, συμπεριλαμβανομένου του δώματος / στέγης και της πιλοτής και γ) αναβάθμιση του συστήματος θέρμανσης και παροχής ζεστού νερού χρήσης.

Πένη Χαλάτση

insider.gr

Σπίτια – σουρωτήρια, με ανεπαρκέστατη μόνωση, αποκαλύπτουν τα στοιχεία από τα ενεργειακά πιστοποιητικά των κτιρίων σε όλη τη χώρα. Η διάτρητη θερμομόνωση και η πεπαλαιωμένη ενεργειακή κάλυψη των περισσότερων κατοικιών, που έχουν πια τα χρονάκια τους, οξύνουν τις συνέπειες του χειμωνιάτικου κρύου και του θερινού καύσωνα.

Οδηγούν σε κατασπατάληση χρημάτων για να ζεσταθούν τα σπίτια τον χειμώνα ή να δροσιστούν το καλοκαίρι. Μάλιστα, σε μεγάλο βαθμό αποκαλύπτεται και μια κοινωνική – ταξική διάσταση στην ενεργειακή κατάσταση των κτιρίων, καθώς οι φτωχότερες οικογένειες κατοικούν σε συνοικίες με παλιά σπίτια, άθλια ή ελάχιστα μονωμένα. Πρόκειται για μια νέα κατηγορία φτώχειας, η ενεργειακή φτώχεια, που δεν μπορεί να καλύψει την ανάγκη για αξιοπρεπή διαβίωση.

Σήμερα η «Κ» παρουσιάζει τα πρόσφατα στατιστικά από την καταγραφή των πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ), τα οποία αφορούν πλέον πάνω από 870.000 κατοικίες. Τα πιστοποιητικά συντάσσονται από ειδικά πιστοποιημένους μηχανικούς, σύμφωνα με συγκεκριμένες προδιαγραφές όπου καταγράφονται η μόνωση του κτιρίου, η κατανάλωση ενέργειας, ο τρόπος θέρμανσης ή ψύξης, η χρήση ηλιακής ενέργειας ή άλλων ανανεώσιμων πηγών κ.λπ. Το ΠΕΑ είναι υποχρεωτικό πλέον για πώληση ή ενοικίαση ακινήτου, ενώ απαιτείται επίσης και για την ένταξη των κτιρίων σε προγράμματα επιχορήγησης της ενεργειακής αναβάθμισής τους.

Εννέα κατηγορίες

Το κάθε σπίτι κατατάσσεται σε κατηγορίες από Α+ μέχρι Η (εννέα κατηγορίες), όπου τα εξαιρετικά ή πολύ αποδοτικά ενεργειακά σπίτια εντάσσονται στις κατηγορίες Α+ και Α, Β+ και Β, το Γ εκφράζει μια ικανοποιητική κατάσταση, το Δ και το Ε βρίσκονται στο μέσον της κατάταξης, ενώ το Ζ και το Η συγκεντρώνουν τα κτίρια που «μπάζουν» από παντού.

Τα στοιχεία είναι πραγματικά εντυπωσιακά. Στο σύνολο των ΠΕΑ μόλις 69 σπίτια (μονοκατοικίες ή διαμερίσματα) κατατάσσονται στην κατηγορία Α+, 237 στην Α, 2.926 στη Β+ και 21.766 στη Β. Δηλαδή ενεργειακά θωρακισμένα είναι μόλις το 2,85% των κατοικιών που εξετάστηκαν! Σε μια ικανοποιητική κατάσταση, στην κατηγορία Γ ανήκουν 114.806 κατοικίες, δηλαδή το 13,06%. Στην κατηγορία Δ κατατάχθηκαν 166.945 κατοικίες (18,99%) και στην Ε 145.173 (16,51%).

Αρνητική εικόνα

Στις δύο χειρότερες κατηγορίες συνωστίζεται ένας πολύ μεγάλος αριθμός κατοικιών: Στην κατηγορία Ζ 150.001 σπίτια (17,06%) και στο ενεργειακό ναδίρ, στην κατηγορία Η, 277.290 κατοικίες (31,54%)! Δηλαδή, σχεδόν μία στις τρεις κατοικίες χαρακτηρίστηκαν ενεργειακά απαράδεκτες, ενώ εάν αθροίσουμε τις κατηγορίες Ζ και Η συγκεντρώνουμε το 48,6%. Δηλαδή, ένα στα δύο ελληνικά σπίτια είναι ενεργειακά βαρέλι χωρίς πάτο!

Η πολύ αρνητική αυτή εικόνα σχετίζεται άμεσα με τις ηλικίες των κτιρίων στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, μεταξύ των κτιρίων που εξετάστηκαν, πριν από το 1960 έχει ανεγερθεί το 1,24%, τη δεκαετία 1960-1970 το 22,5% και τη δεκαετία 1970-1980 το 28,25%. Δηλαδή σχεδόν το 52% έχει ανεγερθεί πριν το 1980. Τα κτίρια που έχουν οικοδομηθεί μετά το 2000 είναι περίπου 21,5%.

Ας δούμε πώς επιδρά το κριτήριο της παλαιότητας, όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση. Μεταξύ των κατοικιών που έχουν ανεγερθεί τη δεκαετία 1960-1970 το 23,54% βρίσκεται στην κατηγορία Ζ και το 57,9% στον ενεργειακό πάτο, στην κατηγορία Η! Δηλαδή, πάνω από το 80% είναι ενεργειακά απαράδεκτες κατασκευές.

Αντίστροφα, στις οικοδομές που ανεγέρθηκαν τη δεκαετία 2000-2010 τα ενεργειακά «σουρωτήρια» περιορίζονται σε 3,29% για την κατηγορία Ζ και 2,25% για την Η, δηλαδή μόλις 5,5%. Από την άλλη, ένα 6,5% ανήκει στα ενεργειακά οχυρά των κατηγοριών Α και Β, ένα 36% στην ικανοποιητική κατηγορία Γ και ένα 38% στη σχετικά αξιοπρεπή Δ.

Δεν μπορούμε και ούτε πρέπει να γκρεμίσουμε τα παλιότερα κτίρια. Μπορούμε όμως να τα θωρακίσουμε ενεργειακά.

Φτωχοί δήμοι με υψηλές καταναλώσεις…

Η χαμηλή ενεργειακή αποδοτικότητα των κατοικιών στην Ελλάδα οδηγεί σε παράδοξα. Κατοικίες σε φτωχότερους δήμους καταναλώνουν για θέρμανση περισσότερα απ’ ό,τι σε περιοχές με πιο εύπορες οικογένειες, κατά μέσον όρο πάντα. Ενδεικτικά, οι κατοικίες στην Αγία Βαρβάρα χρειάζονται ενέργεια 167,78 Kwh/m2 για θέρμανση τον χειμώνα και 44,57 Kwh/m2 για ψύξη – δροσισμό το καλοκαίρι, στο Ιλιον (Νέα Λιόσια) 155,84 Kwh/m2 και 38,77 Kwh/m2 αντίστοιχα και στον Κορυδαλλό 144,53 Kwh/m2 και 36,28 Kwh/m2. Από την άλλη, στην Αγία Παρασκευή απαιτούνται 128,01 Kwh/m2 και 34,60 Kwh/m2, στα Βριλήσσια 100,52 Kwh/m2 και 28,04 Kwh/m2 και στην Κηφισιά 131,83 Kwh/m2 και 40,84 Kwh/m2. Σε αυτές τις συνθήκες, οι οικογένειες που κατοικούν σε παλιά, μη συντηρημένα – μη μονωμένα σπίτια είναι δύο φορές ενεργειακά φτωχές: η κατοικία τους απαιτεί περισσότερα έξοδα για θέρμανση ή ψύξη, αλλά εκείνες δεν μπορούν να ανταποκριθούν λόγω χαμηλών εισοδημάτων.

Οι συνθήκες έγιναν ακόμα πιο δύσκολες την εποχή των μνημονιακών περικοπών, όταν οι μειώσεις στους μισθούς και η ανεργία συνάντησαν τη δραματική αύξηση της φορολογίας στο πετρέλαιο θέρμανσης. Το αποτέλεσμα ήταν μια σημαντική μείωση της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας για θέρμανση, από τις 186,96 Kwh/m2 το 2011 (μέσος όρος κατοικιών) στις 161,1 Kwh/m2 το 2012, έτος που απογειώθηκε η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης. Το 2014 ανέβηκε στις 193,21 Kwh/m2 για να πέσει πάλι στις 164,71 Kwh/m2 το 2016 και στις 169 Kwh/m2 το 2017.

Η εικόνα των πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης αποκαλύπτει και το κοινωνικό – ενεργειακό ανάγλυφο των γειτονιών της πρωτεύουσας, καθώς στις πιο εύπορες συνοικίες καταγράφονται περισσότερα ενεργειακώς αποδοτικά σπίτια, είτε γιατί είναι νεότερης κατασκευής είτε γιατί θωρακίστηκαν ενεργειακά στην πορεία. Για παράδειγμα, σε Βριλήσσια και Κηφισιά περίπου το 10% των κτιρίων που ελέγχθηκαν το πρώτο τρίμηνο του 2017 ανήκε στις ενεργειακά αποδοτικές κατηγορίες Α και Β, όταν ο πανελλαδικός μέσος όρος είναι 2,85%. Ταυτόχρονα, πολύ μειωμένα ήταν τα ενεργειακώς σπάταλα σπίτια. Από την άλλη, σε Πέραμα και Αγία Βαρβάρα δύο στις τρεις κατοικίες κατατάχθηκαν στις ενεργοβόρες κατηγορίες Ζ και Η, αρκετά πάνω από τον πανελλαδικό μέσο όρο (49%).

Δύσκολη είναι η κατάσταση στον Δήμο Αθηναίων, που διαθέτει βεβαίως μεγάλο κτιριακό απόθεμα και ποικιλία κοινωνικών και ενεργειακών επιπέδων, αλλά ο μεγάλος όγκος των πολυκατοικιών του κέντρου, που ανεγέρθηκαν οι περισσότερες τη δεκαετία του ’60, αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά προβλήματα ενεργειακής αποδοτικότητας. Το πρώτο τρίμηνο του 2017 πήραν ΠΕΑ 6.198 κατοικίες στον Δήμο Αθηναίων. Απ’ αυτές, καμία δεν ήταν Α κατηγορίας, 46 μόλις Β, 1.956 Ζ και 2.699 Η! Δηλαδή σε ποσοστό 75%, οι κατοικίες στον Δήμο Αθηναίων βρέθηκαν ενεργειακά απαράδεκτες!

ΓΙΑΝΝΗΣ ΕΛΑΦΡΟΣ

kathimerini.gr

Ο ΕΝΦΙΑ από χθες ξαναμπήκε στη ζωή μας. Θα αργήσει να φύγει. Η εκκαθάριση του κύριου και συμπληρωματικού φόρου ακινήτων απαιτεί πληρωμές 3,153 δισ. ευρώ έως τον ερχόμενο Ιανουάριο, ενώ αν περάσει η γραμμή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για εφαρμογή των πιθανών αντίμετρων το 2023, δεν προβλέπεται ούτε καν η ελάφρυνση των 200 εκατ. ευρώ νωρίτερα.

Το πακέτο των αντίμετρων προβλέπει «κούρεμα» του ΕΝΦΙΑ κατά 200 εκατ. ευρώ το 2019, αλλά λίγο πριν την έναρξη της τρίτης αξιολόγησης όλα παραμένουν ρευστά. Το ΔΝΤ έχει ήδη ζητήσει να μην εφαρμοστούν αντίμετρα πριν μειωθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος από το 3,5% του ΑΕΠ στο 2% το 2023, όπως προβλέπει η συμφωνία του περασμένου Μαΐου και τα περιθώρια ελιγμών του οικονομικού επιτελείου, σε όλα τα μέτωπα, θα αρχίσουν να ξεκαθαρίζουν μετά τα μέσα Οκτωβρίου, όταν και αναμένεται η κάθοδος των επικεφαλής του κουαρτέτου στην Αθήνα.

Στο μέτωπο του ΕΝΦΙΑ φέτος δεν υπάρχει η παραμικρή ελπίδα και το πιθανότερο είναι πως ούτε τα επόμενα χρόνια θα υπάρξουν θεαματικές αλλαγές.

Από χθες το απόγευμα τα ραβασάκια του κύριου και συμπληρωματικού φόρου ακινήτων άρχισαν να αναρτώνται σταδιακά στο taxisnet. «Πληγώνουν» 7.397.711 ιδιοκτήτες ακινήτων, άλλους λιγότερο και άλλους περισσότερο. Ορισμένους, κυρίως περίπου 500.000 ιδιοκτήτες ακινήτων που πιάνονται και στην τσιμπίδα του συμπληρωματικού φόρου, τους «καίνε».

Οι υπόχρεοι σε συμπληρωματικό φόρο επωμίζονται το ένα πέμπτο των συνολικών φόρων ακινήτων ή 629 εκατ. ευρώ (στο σύνολο των 3,153 δισ. ευρώ) θεωρούμενοι «μεγαλοϊδιοκτήτες». Την ίδια ώρα, το υπουργείο Οικονομικών ανέβαλε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά την ένταξη των αγροτεμαχίων στον υπολογισμό του συμπληρωματικού φόρου, εξέλιξη η οποία θα μπορούσε να μετριάσει τις επιβαρύνσεις για τους ιδιοκτήτες αστικών ακινήτων.

Τα στοιχεία τα οποία έχει στη διάθεσή του το υπουργείο Οικονομικών δείχνουν ότι:

* ΕΝΦΙΑ έως 1 ευρώ προέκυψε για ένα εκατομμύριο ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων

* 1.032.231. ιδιοκτήτες καλούνται να πληρώσουν έως 50 ευρώ

* 5.316.122 ιδιοκτήτες σηκώνουν βάρη 3,132 δισ. ευρώ

* 66.236 φορολογούμενοι με ανύπαρκτα εισοδήματα κερδίζουν διαγραφή του φόρου

* Σε 1.240.212 ιδιοκτήτες με χαμηλά εισοδήματα ο φόρος μειώνεται στο μισό

Η εξόφληση του φόρου θα πρέπει να γίνει φέτος σε πέντε μηνιαίες δόσεις, καθεμία από τις οποίες έως:

– 29 Σεπτεμβρίου 2017 (559.199 φορολογούμενοι έχουν μόνο μία δόση καθώς η οφειλή τους είναι έως 19,99 ευρώ)

– 31 Οκτωβρίου 2017 (176.306 φορολογούμενοι έχουν δύο δόσεις, με τον ΕΝΦΙΑ να κυμαίνεται από 20 έως και 29,99 ευρώ)

– 30 Νοεμβρίου 2017 (154.920 φορολογούμενοι δικαιούνται τρεις δόσεις, με το ραβασάκι να αφορά σε ΕΝΦΙΑ από 30 έως και 39,99 ευρώ).

– 29 Δεκεμβρίου 2017 (Χριστούγεννα με δόση ΕΝΦΙΑ και μετά… ανάσταση χωρίς άλλη δόση θα κάνουν 141.806 ιδιοκτήτες ακινήτων με φόρο από 40 έως και 40,99 ευρώ).

– 31 Ιανουαρίου 2018 (για τη συντριπτική πλειοψηφία των ιδιοκτητών ακινήτων ή 5.316.122 φορολογούμενους, η εξόφληση του φόρου απαιτεί και τις πέντε μηνιαίες δόσεις, δεδομένου ότι η οφειλή υπερβαίνει τα 50 ευρώ) .

Οι μηνιαίες εισπράξεις που προσδοκά το υπουργείο Οικονομικών κινούνται πέριξ των 630 εκατ. ευρώ και αν αθροιστούν όλες οι δόσεις που θα πρέπει να φέρουν σε πέρας οι ιδιοκτήτες ακινήτων, τότε αγγίζουν το εφιαλτικό πλήθος των 28,5 εκατομμυρίων δόσεων!

Έλενα Λάσκαρη
e.laskari@euro2day.gr

euro2day.gr

Πρόκειται για την αιώνια πληγή, η οποία συνεχίζει να είναι αιτία θανάτων, τραυματισμών και περιβαλλοντικών καταστροφών.

Ο σεισμός της Ισκια, την περασμένη Δευτέρα, υποχρέωσε την Ιταλία να ασχοληθεί και πάλι με το τεράστιο πρόβλημα της άναρχης και αυθαίρετης δόμησης, η οποία αποτελεί ριζωμένη συνήθεια σε εκτεταμένες περιοχές της χώρας.

Τα τελευταία στοιχεία των ερευνών και οι μαρτυρίες των γειτόνων λένε ότι το σπίτι που κατέρρευσε στο νησί απέναντι από τη Νάπολη (από τα συντρίμμια του οποίο απελευθερώθηκε, με ηρωικές προσπάθειες, μια πενταμελής οικογένεια) ήταν, ουσιαστικά, αυθαίρετο.

Είχε χτιστεί πάνω σε ένα παλιό υπόγειο, στο οποίο προστέθηκαν τρεις όροφοι, στη δεκαετία του ’80 και του ’90.

Ο ιδιοκτήτης, τώρα, δηλώνει ότι είχε κάνει δύο αιτήσεις για τη νομιμοποίηση του κτιρίου και πως δεν του απάντησε κανείς. Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, ότι απαλλάσσεται από κάθε ευθύνη.

Οι ξενοδόχοι της Ισκια απευθύνουν έκκληση προς τους τουρίστες –Ιταλούς και ξένους– να μην εγκαταλείψουν το νησί και υπόσχονται ότι θα καταβάλουν κάθε προσπάθεια για να εγγυηθούν την ακεραιότητά τους.

Το φημισμένο για τα θερμά λουτρά του θέρετρο, προσπαθεί να μη βυθιστεί στην ανεργία.

Πολλοί παραθεριστές, όμως, αποφάσισαν να φύγουν, διότι φοβούνται. Και δεν είναι εύκολο να τους ψέξεις, ύστερα μάλιστα και από τη δημοσιοποίηση της είδησης ότι σε σύνολο 60.000 μόνιμων κατοίκων στο μικρό αυτό νησί, έχουν κατατεθεί, συνολικά, σε διάστημα 30 χρόνων 27.000 αιτήσεις για νομιμοποίηση αυθαιρέτων.

Για 600 ακίνητα, μάλιστα, έχει εκδοθεί απόφαση άμεσης κατεδάφισης, αλλά σχεδόν όλα τα εν λόγω κτίρια είναι ακόμη στη θέση τους.

Δόμηση εξ ανάγκης

Το θέμα, φυσικά, είναι τεράστιο. Στην Ιταλία, γίνεται συχνά αναφορά στον όρο abusivismo di necessità (αυθαίρετη δόμηση εξ ανάγκης), ο οποίος θέλει να δείξει ότι πολλές οικογένειες, λόγω χρόνιων οικονομικών δυσκολιών –αρχίζοντας από τη μάστιγα της ανεργίας– δεν είχαν και δεν έχουν άλλη επιλογή.

Σε μεγάλο βαθμό μπορεί να είναι αλήθεια, όπως ξέραμε καλά και στην Ελλάδα, όταν στη δεκαετία του ’50 και του ’60 πολλοί φίλοι και γνωστοί έχτιζαν χαμόσπιτα ή ακόμη και παράγκες και προσπαθούσαν να βάλουν μια πρόχειρη στέγη πριν χαράξει, για να μην τους τα ρίξουν οι μπουλντόζες.

Ο κινηματογράφος μάς τα έχει δείξει με μεγάλη πιστότητα τα σπίτια αυτά, από τις Νύχτες της Καμπίρια του Φεντερίκο Φελίνι μέχρι τα Κόκκινα Φανάρια του Βασίλη Γεωργιάδη.

Στην Ιταλία, όμως, όπως και στην Ελλάδα, η κατάσταση περιπλέκεται και πολλές φορές, ξεπερνά τις συνθήκες άμεσης ανάγκης και ανέχειας.

Συχνά γίνεται και κάκιστη συνήθεια, ανευθυνότητα και έλλειψη στοιχειώδους περιβαλλοντικής ευαισθησίας. Εξαιτίας και της περίεργης και ασαφούς στάσης των πολιτικών.

Η υπουργός Αμυνας της κυβέρνησης Τζεντιλόνι, Ρομπέρτα Πινότι, η οποία έσπευσε να επισκεφθεί την Ισκια, δήλωσε ότι αυτό που προέχει, τώρα, είναι να αποτιμηθούν οι ζημιές που προκάλεσε ο σεισμός και όχι να γίνει συζήτηση για την αυθαίρετη δόμηση.

Οι δήμαρχοι του νησιού πρόσθεσαν ότι οι καταρρεύσεις αφορούν, κυρίως, παλιά κτίρια και όχι άλλου είδους προβλήματα.

Και, σε ευρύτερο επίπεδο, στη Σικελία, το Κίνημα Πέντε Αστέρων ζήτησε να γίνει ξεκάθαρη διάκριση ανάμεσα στα αυθαίρετα που λάβωσαν τις παραλίες του νησιού και στους ανθρώπους που έχτισαν παρανομώντας, «επειδή δεν υπήρξε πολεοδομικός σχεδιασμός και δεν έγιναν επενδύσεις σε λαϊκές πολυκατοικίες για όσους τις είχαν πραγματικά ανάγκη».

Η συζήτηση είναι μεγάλη και δεν υπάρχουν μόνον καλοί και κακοί, αλλά είναι ενδεικτικό και αυτό που συνέβη λίγες ημέρες πριν από τον σεισμό της Ισκια, πάντα στη Σικελία: ο δήμαρχος της πόλης Λικάτα, Αντζελο Καμπιάνο, έχασε την εμπιστοσύνη του δημοτικού συμβουλίου και αναγκάστηκε να παραιτηθεί επειδή, ουσιαστικά, έδωσε αδιάκοπη και θαρραλέα μάχη κατά των συμφερόντων που κρύβονται πίσω από τα αυθαίρετα.

Συμφέροντα τα οποία, αρκετές φορές, είναι μέρος τού δούναι και λαβείν, των υπόγειων σχέσεων συγγενών και φίλων, οι οποίες πρέπει να προστατευθούν πάση θυσία.

Είναι μέρος, δηλαδή, ενός τρόπου τού σκέπτεσθαι ο οποίος ταυτίζεται και με τη μαφιόζικη λογική της παρανομίας που πρέπει να γίνει ντε φάκτο καθεστώς.

Τώρα, ο Ιταλός υπουργός Υποδομών Γκρατσιάνο ντελ Ρίο δηλώνει ότι τα πράγματα θα αλλάξουν, ότι θα δοθεί πραγματική μάχη κατά της αυθαίρετης όσο και επικίνδυνης δόμησης.

Για να κριθεί αξιόπιστος, βέβαια, πρέπει να ακολουθήσουν, άμεσα, συγκεκριμένες πράξεις.

Θεόδωρος Ανδρεάδης Συγγελλάκης

Πηγή: efsyn.gr

Σε ένα μεγαλοπρεπές φιάσκο εξελίσσεται το πολυδιαφημισμένο σχέδιο για την αναπροσαρμογή και μείωση των αντικειμενικών αξιών στα όρια των εμπορικών αξιών. Οι φορολογούμενοι θα εξακολουθήσουν για πολύ ακόμη να φορολογούνται με πλασματικές τιμές ακινήτων και να βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη προκειμένου να πληρώσουν φόρους για αξία ακίνητης περιουσίας που δεν υπάρχει, μόνο και μόνο για να συνεχίσει η κυβέρνηση την εξοντωτική υπερφορολόγηση και να αποφύγει την πολιτικά ευαίσθητη για αυτήν περικοπή των κρατικών δαπανών.

Το τρικ της κυβέρνησης είναι η αύξηση των συντελεστών υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ, που ακυρώνει τις εξαγγελίες για πλήρη κατάργηση του συστήματος των αντικειμενικών αξιών, το οποίο χαρακτηριζόταν ως «ξεπερασμένο» και «αναχρονιστικό». Έτσι, η περιβόητη δέσμευση του Μνημονίου για μετάβαση σε ένα νέο, σύγχρονο σύστημα υπολογισμού των πραγματικών εμπορικών αξιών των ακινήτων, καταλήγει, σύμφωνα με πληροφορίες του «Κεφαλαίου», σε μια απλή αναπροσαρμογή των υφιστάμενων τιμών ζώνης. Όμως, ακόμα και αυτή η μείωση δεν πρόκειται να μεταφραστεί σε ουσιαστική ελάφρυνση για τους φορολογουμένους, αφού ο φορολογικός λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ θα παραμείνει στο ύψος του, με ανάλογη αύξηση των συντελεστών του φόρου και «πείραγμα» των κλιμακίων υπολογισμού του.

Με άλλα λόγια, η μείωση των τιμών ζώνης δεν οδηγεί σε τιμές ανάλογες των εμπορικών αξιών, απογοητεύοντας για άλλη μία φορά την αγορά και τους φορολογουμένους που είχαν καθησυχαστεί, περιμένοντας την εφαρμογή της μνημονιακής δέσμευσης για ένα νέο και σύγχρονο σύστημα. Ένα σύστημα που θα οδηγούσε τη φορολόγηση στη βάση της εμπορικής αξίας των ακινήτων τους. Το σύστημα παραμένει, δηλαδή, εκείνο του 1982 και η φορολογική επιβάρυνση μένει η ίδια, αν δεν οδηγήσει και σε κρυφές αυξήσεις.

Οι περιοχές-θύματα

Μεγάλα θύματα θα παραμείνουν οι ιδιοκτήτες κάθε κατηγορίας, αλλά κυρίως όσοι έχουν ακίνητα σε περιοχές με χαμηλές αξίες, καθώς και σε πολύ ακριβές.

Για παράδειγμα, στις περιοχές του κέντρου της Αθήνας που κάποτε έζησε εποχές δόξας, αλλά πλέον θεωρείται υποβαθμισμένο (π.χ., Άγιος Παντελεήμονας, Πατήσια), οι εμπορικές αξίες έχουν καταρρεύσει και κατοικίες αλλάζουν χέρια ακόμα και στα 150 έως 200 ευρώ ανά τετραγωνικό. Η τιμή ζώνης είναι πάνω από 1.000 ευρώ και, έτσι, ακόμα και με μια μικρή μείωση δεν πρόκειται να υποχωρήσει στα επίπεδα των εμπορικών αξιών. Πολύ περισσότερο αν αλλάξει ο συντελεστής για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ.

Την ίδια στιγμή, ανάλογη στρέβλωση, αλλά από την αντίστροφη, υπάρχει στις λεγόμενες ακριβές περιοχές, δηλαδή αυτές με τιμές ζώνης άνω των 4.000 ευρώ (π.χ., Εκάλη, Βουλιαγμένη). Ακόμα και μια μικρή μείωση των τιμών ζώνης σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι αυτές θα βρεθούν στα επίπεδα των πραγματικών τιμών, που έχουν υποχωρήσει σημαντικά στα χρόνια της κρίσης.

Η κατάργηση του υπάρχοντος συστήματος και η μετάβαση σε ένα νέο σύστημα που θα αντικαταστήσει τις σημερινές αντικειμενικές αξίες είναι ένα από τα προαπαιτούμενα που έχει υπογράψει η κυβέρνηση με το κλείσιμο της δεύτερη αξιολόγησης και το οποίο θα πρέπει να υλοποιήσει το αργότερο έως το τέλος του έτους.

Ωστόσο, πρέπει να είναι και ένα από τα μεγαλύτερα σε… ηλικία προαπαιτούμενα, αφού η κατάργηση των αντικειμενικών αξιών και η μετάβαση σε ένα νέο σύστημα εμπορικών αξιών στα ακίνητα είναι μια υποχρέωση που εμφανίζεται στα κείμενα των Μνημονίων τουλάχιστον από το 2011, αλλά παίρνει συνεχώς αναβολές.

Ο λόγος των αναβολών; Είναι τεχνικά πολύ δύσκολο να καθιερωθεί ένα νέο σύστημα υπολογισμού σε πραγματικό χρόνο των εμπορικών αξιών των ακινήτων. Ενδεικτικό των δυσκολιών στις οποίες έχει προσκρούσει η ομάδα εργασίας που έχει επιφορτιστεί με το συγκεκριμένο ζήτημα είναι ότι ζήτησε τη συνδρομή της τεχνικής βοήθειας των δανειστών. Πράγματι, η τεχνική βοήθεια όρισε ξένο ειδικό επιστήμονα σχετικό με τη φορολόγηση των ακινήτων. Μόνο που, σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Κ», και αυτός σήκωσε ψηλά τα χέρια, διαπιστώνοντας ότι η κατάργηση των αντικειμενικών αξιών θα άφηνε ένα τεράστιο κενό στο σύστημα φορολόγησης των ακινήτων, που θα δημιουργούσε περισσότερα προβλήματα από αυτά που θα έλυνε.

Δικαιολογίες για το μπάχαλο

Τα προβλήματα που συνάντησε και εξακολουθεί να μην μπορεί να ξεπεράσει το υπουργείο Οικονομικών στη δημιουργία ενός νέου και μόνιμου μηχανισμού υπολογισμού αξιών για τη φορολόγηση των ακινήτων είναι τα εξής:

– Πολύ περιορισμένος αριθμός συναλλαγών ακινήτων. Παρά τη μικρή ανάκαμψη του αριθμού των μεταβιβάσεων το τελευταίο έτος, παραμένουν σε τραγικά χαμηλά επίπεδα, και μάλιστα σε σημείο που, όπως λένε στο υπουργείο Οικονομικών, δεν μπορεί καν να στοιχειοθετηθεί ο όρος «αγορά».

– Οι αξίες μεταβίβασης που αναγράφονται στα συμβόλαια ακινήτων δεν είναι σε πολλές περιπτώσεις οι πραγματικές, καθώς εξακολουθεί να υπάρχει το κίνητρο της συμπίεσης της αξίας προκειμένου να αποφύγει ο αγοραστής το τεκμήριο απόκτησης περιουσιακού στοιχείου.

– Δεν υπάρχουν αξιόπιστες βάσεις δεδομένων για τις αξίες των ακινήτων πέραν αυτής της Τράπεζας της Ελλάδος.

Αυτό στο οποίο καταλήγουν στην αρμόδια επιτροπή και αναμένεται να εισηγηθούν στην ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών είναι απλώς μια επικαιροποίηση των τιμών ζώνης των ακινήτων.

Το τρικ των τιμών που δήθεν πέφτουν

Μπορεί τελικά οι τιμές ζώνης να επικαιροποιηθούν και στις περισσότερες περιπτώσεις να μειωθούν σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει και ότι θα μειωθεί το φορολογικό βάρος για τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Το ίδιο το Μνημόνιο προβλέπει ότι η μείωση των αντικειμενικών αξιών θα πρέπει να συνοδευτεί με αύξηση των συντελεστών και τροποποίηση των κλιμακίων του ΕΝΦΙΑ. Αυτό θα γίνει προκειμένου τα έσοδα που βεβαιώνονται με τον ΕΝΦΙΑ να παραμείνουν στα 3,2 δισεκατομμύρια ευρώ και να μην τεθούν σε κίνδυνο οι δημοσιονομικοί στόχοι, γεγονός που θα δημιουργούσε την ανάγκη για πρόσθετα μέτρα.

Από τη μείωση των τιμών ζώνης, ωστόσο, θα επέλθει περιορισμός του φορολογικού κόστους των μεταβιβάσεων ακινήτων κάθε είδους. Εφόσον, βέβαια, δεν αλλάξουν οι συντελεστές υπολογισμού των φόρων, αναμένεται να μειωθεί το φορολογικό κόστος για την αγορά ακινήτου, τις κληρονομιές, γονικές παροχές και δωρεές.

Του Σπύρου Δημητρέλη

Πηγή: capital.gr

Κάθε ρύθμιση για τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων οδήγησε νομοτελειακά στην επόμενη γενιά αυθαιρέτων. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει στην πράξη, καθώς από το 1977 έως σήμερα η πολιτεία θέσπισε εννέα νόμους για τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων, χωρίς ωστόσο να καταφέρει να σταματήσει την αυθαίρετη δόμηση. Εντός του Σεπτεμβρίου αναμένεται να έρθει νέο πλαίσιο, αυτήν τη φορά με μικρότερα πρόστιμα για αρκετές κατηγορίες παρανομιών.

Η πρώτη ρύθμιση στη μεταπολίτευση έγινε το 1977 (νόμος 720) και έδινε εκτεταμένη δυνατότητα οριστικής εξαίρεσης αυθαιρέτων από την κατεδάφιση. Η ρύθμιση όμως κρίθηκε αντισυνταγματική το 1980. Το 1979 και το 1983, η πολιτεία επανήλθε, αναδιατυπώνοντας το πλαίσιο για την οικιστική ανάπτυξη. Η νέα νομοθεσία οδήγησε σε μαζικές δηλώσεις αυθαιρέτων (έμεινε ιστορικό το «δήλωσέ το και σώσε το»), στο πλαίσιο μιας ευρύτερης πολεοδομικής αναδιάταξης, με μια διαδικασία ωστόσο που στις περισσότερες περιπτώσεις δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Καθώς όμως η ρύθμιση αφορούσε συνολικά την αντιμετώπιση των βασικών προβλημάτων του πολεοδομικού σχεδιασμού, το ΣτΕ δέχθηκε τους δύο νόμους (ν. 947.1979, ν.1337/1983), ορίζοντας ως «κόκκινη γραμμή» εκείνη του 1983, πέραν της οποίας απαγορευόταν η νομιμοποίηση αυθαιρέτου.

Για αρκετά χρόνια, η «κόκκινη γραμμή» παρέμεινε ισχυρή. Το Συμβούλιο της Επικρατείας παρέμεινε με ελάχιστες εξαιρέσεις συνεπές στη γραμμή αυτή, ακυρώνοντας νόμους για τα αυθαίρετα το 2002 και το 2009. Δέχθηκε ωστόσο τη «ρύθμιση Μπιρμπίλη» για τους ημιυπαίθριους, επειδή αφορούσε παρανομίες εντός του περιγράμματος νόμιμων κτιρίων και προέβλεπε μηχανισμό ανακούφισης των περιοχών αυθαιρέτων, μέσω της απόκτησης ελεύθερων χώρων από το Πράσινο Ταμείο. Ο μηχανισμός αυτός, βέβαια, ακυρώθηκε στη συνέχεια με σειρά νόμων, καθώς το Πράσινο Ταμείο αρχικά μετετράπη σε όχημα κάλυψης αναγκών των δήμων και στη συνέχεια απέκτησε ένα πολύ χαμηλό όριο στην ετήσια διάθεση των πόρων του. Πάντως, με τον «νόμο Μπιρμπίλη» νομιμοποιήθηκαν περίπου 550.000 παράνομοι χώροι (υπόγεια, ημιυπαίθριοι, σοφίτες κ.λπ.) και εισπράχθηκε περί το 1 δισ. ευρώ.

Σημαντική στροφή

Η εκτεταμένη νομιμοποίηση πολεοδομικών παρανομιών επανήλθε για πρώτη φορά μετά το 1983 με τον ν. 4014/11, ο οποίος αφορούσε σχεδόν σε όλες τις κατηγορίες αυθαιρέτων. Ο νόμος προσβλήθηκε και το ΣτΕ, συνεπές στη μακρά νομολογία του, τον ακύρωσε το 2013. Με δεδομένο ότι εκατοντάδες χιλιάδες ακίνητα «βρέθηκαν στον αέρα», το υπουργείο Περιβάλλοντος θέσπισε μια νέα ρύθμιση το 2013 (ν. 4178) στην ίδια φιλοσοφία, προκειμένου να «απορροφήσει» τις δηλώσεις του ν. 4014/11. Ο νόμος προσβλήθηκε, αλλά αυτήν τη φορά το Συμβούλιο της Επικρατείας έκανε σημαντική στροφή, δεχόμενο τη συνταγματικότητά του λόγω των ειδικών συνθηκών που είχαν διαμορφωθεί. Ο νόμος αυτός παραμένει και σήμερα σε ισχύ, έχοντας παραταθεί για 7η φορά.

Ο 4178 αναμένεται να αντικατασταθεί με ένα νέο πλαίσιο για τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων, το οποίο κατατέθηκε στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή της Βουλής στις αρχές του καλοκαιριού και αναμένεται να συζητηθεί μέσα στον Σεπτέμβριο. Το σχέδιο νόμου των 180 σελίδων καλύπτει ευρεία θεματολογία, από τα συμβούλια αρχιτεκτονικής και τα λοιπά εποπτικά όργανα μέχρι την έκδοση οικοδομικών αδειών, τη μεταφορά συντελεστή, την ταυτότητα κτιρίου, τη δημιουργία νέας δομής για παρακολούθηση της δόμησης. Ωστόσο, ένα σημαντικό μέρος αφορά την τροποποίηση των διατάξεων περί αυθαιρέτων, προτείνοντας μείωση παραβόλων και προστίμων «τακτοποίησης», αύξηση δόσεων, ειδικές εκπτώσεις και μια ατελείωτη περιπτωσιολογία. Σύμφωνα με την εκδοχή του σχεδίου νόμου που παρουσιάστηκε στις αρχές του καλοκαιριού, το νέο πλαίσιο φιλοδοξεί να έχει διάρκεια δύο ετών…

ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΙΑΛΙΟΣ

Πηγή: kathimerini.gr

Πιο αυστηρές γίνονται οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ) ηλεκτρικού ρεύματος, προκαλώντας ταυτόχρονα μεγάλο ξεσκαρτάρισμα στους 692.335 δικαιούχους.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Euro2day.gr, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) φέρεται πριν τις 15 Αυγούστου να καταλήγει στην τελική εισήγηση που θα κάνει στον υπουργό ΠΕΝ Γιώργο Σταθάκη αναφορικά με τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στα κριτήρια υπαγωγής στο ΚΟΤ, καθώς και στον τρόπο χρέωσης των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) που πληρώνουν οι καταναλωτές μέσα από τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος.

Ειδικότερα, και σε ό,τι αφορά το ΚΟΤ, η ΡΑΕ επεξεργάζεται πρόταση, η οποία θα προβλέπει την καθιέρωση τριών ή τεσσάρων κατηγοριών επιδότησης. Προϋπόθεση για τη χορήγηση τους θα είναι ο καταναλωτής να συνδυάζει συγκεκριμένα κριτήρια που θα αφορούν το ύψος του εισοδήματος, των τραπεζικών καταθέσεων αλλά και της ακίνητης περιουσίας. Όπως αναφέρουν πηγές στο Euro2day.gr, με τον τρόπο αυτό θα απολαμβάνουν το φθηνό ηλεκτρικό ρεύμα, όσοι πραγματικά δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις χρεώσεις που ισχύουν για τη συντριπτική πλειοψηφία των καταναλωτών.

Με τον τρόπο αυτό αναμένεται να γίνει και ξεκαθάρισμα μεταξύ των ήδη 692.335 δικαιούχων του ΚΟΤ. Ανάμεσα τους υπάρχουν και νοικοκυριά, τα οποία μπορεί να εμφανίζουν χαμηλό εισόδημα, ωστόσο διαθέτουν τραπεζικές καταθέσεις και μεγάλης αξίας ακίνητα.

Υπενθυμίζεται ότι σήμερα το ΚΟΤ διακρίνεται σε δύο κατηγορίες. Στην πρώτη ανήκουν εκείνοι με εισόδημα κάτω των 12.000 ευρώ, το οποίο προσαυξάνεται κατά 3.000 ευρώ ανά παιδί και με τετραμηνιαία κατανάλωση από 200 kwh – 1.500 kwh. Επίσης στην ίδια κατηγορία ανήκουν τρίτεκνοι με εισόδημα έως 23.500 ευρώ και τετραμηνιαία κατανάλωση 200 – 1.700 kwh. Στη δεύτερη κατηγορία υπάγονται μακροχρόνια άνεργοι, άτομα με αναπηρία 67% και άνω, καθώς και άτομα που χρήζουν μηχανικής υποστήριξης.

Αναπροσαρμογές στις χρεώσεις ΥΚΩ

Αλλαγές ετοιμάζεται να εισηγηθεί η ΡΑΕ και στον τρόπο χρέωσης των ΥΚΩ που πληρώνουν οι καταναλωτές. Σήμερα υπάρχουν τέσσερις κλίμακες κατανάλωσης ΥΚΩ με τις αντίστοιχες χρεώσεις. Είναι από 0 έως 1.600 kwh με τιμή 0,00699 ευρώ ανά kwh, από 1.601 έως 2.000 kwh με τιμή τα 0,01570 ευρώ, από 2.001 έως 3.000 kwh με χρέωση 0,03987 ευρώ ανά kwh και η κλίμακα πάνω από 3.001 kwh με τιμή τα 0,04488 ευρώ. Αν κάποιος υπερβεί μία κλίμακα χρεώνεται με την τιμή της επόμενης για όλες τις κιλοβατώρες που κατανάλωσε ακόμη και για εκείνες της προηγούμενης, δηλαδή της χαμηλότερης.

Η ΡΑΕ καταλήγει πως πια η χρέωση όταν υπερβαίνει η κατανάλωση μία κλίμακα θα γίνεται μόνο για τις συγκεκριμένες πρόσθετες ποσότητες ρεύματος.

Ωστόσο, δεν αποκλείεται λένε οι πληροφορίες αφενός να αυξηθούν οι χρεώσεις, αλλά και να προστεθούν ενδιάμεσα μία ή δύο νέες κλίμακες.

Αναδρομικές αυξήσεις ΥΚΩ

Η Αρχή φέρεται, επίσης, να προσανατολίζεται και στον τρόπο επιμερισμού των αναδρομικών ποσών ΥΚΩ που διεκδικεί η ΔΕΗ.

Ως γνωστόν η εταιρία ζητά να ανακτήσει με αυξήσεις στα τιμολόγια ρεύματος 735 εκατ. ευρώ για ΥΚΩ που παρείχε τα έτη 2012-2016 και υποστηρίζει ότι δεν καλύφθηκε από τα ποσά που συγκέντρωσε μέσω των λογαριασμών ρεύματος. Η έρευνα της ΡΑΕ, καταλήγει ότι η ΔEΗ θα πάρει πίσω τα μισά από αυτά τα χρήματα, γύρω στα 350 εκατ. ευρώ.

Αυτά θα επιμεριστούν στις χρονιές 2018 -2022, αλλά όχι ισόποσα. Το μεγαλύτερο μέρος τους, λένε οι πληροφορίες του Euro2day.gr, θα μετακυλιστεί προς το τέλος της περιόδου 2021-2022 οπότε και θα είναι διασυνδεδεμένη η Κρήτη και τα νησιά με το ηπειρωτικό σύστημα ηλεκτροδότησης κι έτσι οι καταναλωτές δεν θα χρειάζεται πια να πληρώνουν ΥΚΩ που αναλογεί σε αυτά τα νησιά.

Χρήστος Κολώνας
x.kolonas@euro2day.gr

euro2day.gr